Afrika Boynuzu gezisine Cibuti ile devam eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cibuti Cumhurbaşknı Guelleh ile düzenlediği ortak basın toplantısında ziyaretinin, iki ülke arasında farklı bir dönüşüm ve gelişime vesile olmasını dileğini ifade etti. Bir dizi yeni projenin temel atma törenine katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cibuti Millî Meclisi’ne hitabında, “Cibuti, ortak medeniyetimizin sembol coğrafyalarından biridir” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan son olarak Cibuti-Türk İş Konseyi’ne katıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suudi Arabistan Kralı Abdullah bin Abdulaziz’in cenaze töreni için gittiği Riyad’dan Cibuti’ye geçti.
Ambouli Havalimanı’nda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı, Cibuti Cumhurbaşkanı İsmail Ömer Guelleh ile diğer yetkililer karşıladı. Etiyopya’dan Cibuti’ye gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ı da, Cibuti Havalimanı’nda Cibuti Cumhurbaşkanı Guelleh’in eşi Kadra Mahamoud Haid karşıladı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, CİBUTİ CUMHURBAŞKANLIĞI SARAYI’NDA
Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda düzenlenen törende Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke millî marşlarının çalınmasının ardından tören kıtasını selamladı. Karşılama töreni sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cibuti Cumhurbaşkanı Guelleh baş başa görüştü ve heyetler arası görüşmelere başkanlık ettiler.
Karşılama töreninde, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan ve Guelleh'in eşi Kadra Mahamoud Haid de bulundu.
“BU ZİYARETİMİZİN, TÜRKİYE İLE CİBUTİ ARASINDA FARKLI BİR DÖNÜŞÜM VE GELİŞİME VESİLE OLMASINI DİLİYORUM”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cibuti Cumhurbaşkanı Guelleh ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Toplantıda yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretinin, iki ülke arasında farklı bir dönüşüm ve gelişime vesile olmasını dileğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Doğu Afrika'nın en seçkin ülkelerinden, Türkiye için kültürel ve tarihî noktada önemli derinliği olan Cibuti'de bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, gösterdikleri ev sahipliğinden dolayı da şükranlarını iletti.
Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş'un bir heyetle Tacura'ya gideceğini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Osmanlı'nın burada mirasları bulunduğunu ve bu tarihî eserleri yerinde göreceğini söyledi.
CİBUTİ’DE OSMANLI DÖNEMİNDEN KALAN ESERLER
Çok önem atfettikleri Türkiye Cumhuriyeti ile Cibuti Cumhuriyeti hükümetleri arasındaki TİKA Program Koordinasyonu anlaşmasıyla, buradaki eserlerin restorasyonla ayağa kaldırılacağını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İnanıyorum ki Türkiye-Cibuti arasında bu eserlerin varlığı gidiş-gelişlerimizi daha da artıracaktır” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, haftada 7 gün olan Türk Hava Yolları Türkiye-Cibuti seferlerini 14'e çıkarma teklifinde bulunduklarını belirterek, “Temenni ediyorum ki bu teklifimizin kabulüyle birlikte bu sürekli 14 gidiş geliş, inanıyorum ki Türkiye-Cibuti arasında daha farklı bir hareketliliği getirecektir” dedi.
İKİ ÜLKE ARASINDA SEKİZ ANLAŞMA İMZALANDI
Toplantı öncesinde, sekiz anlaşma imzaladıklarını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi: “Bunların arasında Türkiye Radyo Televizyon Kurumu ile Cibuti Radyo Televizyon Kurumu arasında yaptığımız anlaşma, bir diğeri Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Cibuti Hükümeti arasında kurulacak özel ekonomik bölge ki 5 bin dönümlük bir arazi üzerinde böyle bir yapılanma olacak. Tabii bu Cibuti'ye ciddi istihdam sağlayacağı gibi aynı zamanda bölgede ciddi bir ekonomik hareketliliğe vesile olacak. Bir diğer nokta, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Cibuti Hükümeti arasındaki gençlik ve spor alanında iş birliği anlaşmasıdır. Bir diğeri, ülkelerimiz arasındaki denizcilik anlaşmasıdır. Bir diğer anlaşma yine hükümetlerimiz arasında polis eğitim iş birliği anlaşmasıdır. Bir diğer anlaşma, yine güvenlik iş birliği anlaşmasıdır. Bir diğer anlaşma ise yine askerî alanda eğitim ve teknik, bilimsel iş birliği anlaşmasıdır ve az önce de ifade ettiğim gibi TİKA.”
TÜRKİYE İLE CİBUTİ ARASINDAKİ İŞ BİRLİĞİ ALANLARI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu gidiş gelişlerle birlikte bugün Türkiye ile Cibuti arasında yapacakları iş forumunun, Türkiye'den iş adamlarının buraya yönelmesini de artıracağına inandığını vurgulayarak, “Tabii burada eğitimde bazı adımlar şu anda atıyoruz, atılacak. Sağlıkta bazı adımlar atıyoruz, atılacak ve bütün bu adımlarla beraber inanıyorum ki Cibuti halkının buradaki refah düzeyinin artışına da vesile teşkil edecektir. Şu anda toplamda 65 kadar öğrencinin Türkiye'de olduğunu düşünürsek, bunun 100'e kadar arttırılmasını bizler memnuniyetle karşılarız ve Cibutili öğrencilerin Türkiye'de eğitim öğretim alması da bizler için bir memnuniyet vesilesidir. Bunu ifade etmek istiyorum. Bu arada yine aynı şeklide sağlıkta burada butik hastane kurma projemiz var, Sağlık Bakanlığımız bu konuda adımlarını atacak. Ve diğer taraftan burada bazı 3-5 kadar ambulans desteğini tam donanımlı olarak vermek suretiyle, bunun yanında bazı yine otomatik çöp araçları buraya göndermek suretiyle sağlıkta, çevrecilikte desteklerimizi Cibuti'nin yanında hissettirmek için de bu adımları atacağız. Aynı şekilde eğitimde yine burada yapabileceklerimiz var. Verilmiş önemli bir sözümüz de burada güzel bir caminin inşasıdır ve onun yanında da bir yeni külliyenin yapılmasıdır.”
Bu adımları süratle atacaklarını aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ben de bu vesileyle değerli dostuma, huzurlarınızda mevkidaşıma çok teşekkür ediyorum; şahsım, heyetim adına da tüm Cibuti halkına en kalbi duygularla selamlarımızı, saygılarımızı bildirmek istiyorum” dedi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, CİBUTİ’DE TEMEL ATMA TÖRENLERİNE KATILDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cibuti Cumhurbaşkanı Guelleh, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndaki basın toplantısının ardından, Burhan Bey Caddesi Yenileme Projesi, İstanbul Meydanı ve Ahmet Mazhar Bey Şehitlik Anıtı için düzenlenen temel atma törenine katıldı.
Cibuti'nin yerel danslarıyla ve halkın sevgi gösterileriyle karşılanan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Guelleh, proje kapsamında yenilenen kaldırıma taş yerleştirerek temsili temel attı. Her iki Cumhurbaşkanı, proje ile ilgili olarak yetkililerden bilgi aldı. Daha sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan, danslar ve tezahüratlarla kendisine sevgi gösteren Cibutililerin yanına gitti ve bir çocuğu kucağına alarak sevdi.
Törenin ardından yürüyerek Cibuti Meclisi'ne geçen Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Guelleh, yol boyunca bekleyenleri selamladı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN CİBUTİ MİLLÎ MECLİSİ’NE HİTAP ETTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cibuti temasları çerçevesinde Cumhurbaşkanı Guelleh ile Cibuti Millî Meclisi’ni ziyaret etti.
Birinci Vekil Muhammed Ali Humedi tarafından kapıda karşılanan Erdoğan, bir süre Humedi ile görüştükten sonra Genel Kurul’a geldi.
Cibuti Meclisi’nde yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cibuti Meclisi'nde bulunmaktan büyük memnuniyet duyduğunu belirterek, Türk milletinin selamlarını Meclis aracılığıyla Cibuti halkına ilettiğini söyledi. Cibuti Meclisi'nin özel oturumuna katılmanın heyecan, onur ve mutluluğunu yaşadığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisine tanınan bu ayrıcalıktan dolayı teşekkür etti.
“CİBUTİ, ORTAK MEDENİYETİMİZİN SEMBOL COĞRAFYALARINDAN BİRİ”
Konuşmasında, Cibuti ziyaretini, “kardeşlerin beklenen ve özlenen buluşması” olarak niteleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülkenin 400 yıllık ortak tarihinin, kardeşliğin ve dostluğun en güçlü ve sağlam zemini olduğunu vurguladı. İki ülke arasında bugün var olan kardeşliğin, tarihin güçlendirdiği, tarihî olayların pekiştirdiği bir kardeşlik olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Medine-i Münevvere'den sonra ikinci çift kıbleli mescide ev sahipliği yapan Cibuti'yi, ortak medeniyetimizin sembol coğrafyalarından biri olarak görüyoruz. Atalarımız yüzyıllar boyu Cibuti topraklarında barış ve huzur içinde bir arada yaşadılar. Bu ezeli kardeşliği, inşallah, ebediyen muhafaza etmeye, daha da güçlendirmeye, iyi ve kötü günlerde dayanışma içinde olmaya devam edeceğiz" dedi.
“CİBUTİ, GÜÇLÜ PARLAMENTOSU İLE BÜYÜMEYE DEVAM EDECEK”
Cibuti'nin, Cumhurbaşkanı İsmail Ömer Guelleh'in liderliğinde, müreffeh bir ülke olma yolunda emin adımlarla ilerlediğini, bölgenin istikralı, güvenli ve stratejik öneme sahip bir ülkesi olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Türkiye ve Cibuti, gerçekten çok zor coğrafyalarda yaşıyorlar. Her iki ülke de istikrar noktasında bölgelerine model olsalar dahi çevrelerindeki istikrarsızlık, çatışmalar ve terörden doğrudan etkileniyorlar" diye konuştu.
“İLİŞKİLERİMİZ ARTAN TEMASLARLA ÇEŞİTLENİYOR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Cibuti arasında tarihî ve kültürel temellere dayalı, kıymet verilen, geliştirilmek istenen bir kardeşlik ve dostluk ilişkisi bulunduğuna dikkati çekerek, iki ülke ilişkilerinin, artan temaslarla çeşitlendiğini ve daha da güçlendiğini görmekten mutluluk duyduklarını anlattı. Karşılıklı olarak büyükelçiliklerin açılmasının, ikili ilişkilerde kısa zamanda çok verimli sonuçlar elde edilmesini sağladığını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi: “İkili ilişkilerimizin, artan temaslarla ve imzalanan ikili işbirliği anlaşmalarıyla çeşitlendiğini ve daha da güçlendiğini görmekten mutluluk duyuyoruz. Geçtiğimiz ay Ekonomi Bakanımızın ziyareti vesilesiyle hayata geçirilmesi kararlaştırılan Özel Ekonomik Bölge, Cibuti'nin refahına katkı sunma ve işbirliğimizi geliştirme arzumuzun en somut göstergesidir. Bugün imzaları attık. 5 bin dönümlük arazi içindeki bu ekonomik bölge, inanıyorum ki Cibuti'nin ekonomik hayatına çok büyük zenginlik katacaktır, istihdamı artıracaktır. Gerek Özel Ekonomik Bölge girişiminin başarısı gerekse Türk yatırımcıların Cibuti'de kalıcı olması için iki ülkenin de ortak irade göstermesi gerekiyor.”
“BİLHASSA EĞİTİM ALANINDA AFRİKALI KARDEŞLERİMİZİN YANINDA OLMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arsındaki siyasi ve ekonomik ilişkilere ek olarak, eğitim ve kalkınma alanlarında da Türkiye’nin Cibuti’de varlık gösterdiğini belirterek şunları söyledi, “Bilhassa eğitim alanında Afrikalı kardeşlerimizin yanında olmaya, nitelikli insan kaynağı ile onların kalkınmasında yanında olmaya çalışıyoruz, yaklaşık 3500 kadar Afrikalı öğrenciye ülkemizde yetişme imkânı veriyoruz. Cibuti’den bunu 100 öğrenciye kadar çıkarabiliriz, Ülkemizin en kaliteli üniversitelerinde hiçbir masraf ödemeden nasıl 65 öğrenci devam ediyorsa, 100 öğrenci de aynı şekilde devam edebilir. Ayrıca, şahsımın da her zaman bir mezunu olmaktan iftihar ettiğim imam hatip liselerinde şu anda 16 Cibutili evladımız yine tüm ihtiyaçları Diyanet Vakfımız tarafından karşılanarak okutuluyor. Onların da sayısını rahatlıkla artırabiliriz. İnşallah önümüzdeki dönemde ülkenizin ihtiyaçlarına göre, elimizdeki imkânlar nispetinde bu sayıyı artıracak, daha fazla Cibutili öğrenciye eğitim fırsatı sunacağız.”
Bir Avrupa ve Asya ülkesi olduğu kadar Afrika ülkesi de olan Türkiye’nin son 10 yılda Afrika ile ilişkilerini yeni bir anlayışla ele aldığına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Göreve geldiğim zaman Afrika’da Türkiye’nin 12 büyük elçiliği vardı, hamdolsun şu anda 39 ülke büyükelçiliğimiz var. Hedef, Afrika ülkelerinin tamamında birer büyükelçilik kurabilmek. Fakat Afrika’dan Türkiye’de neredeyse büyükelçilik yok gibiydi. Şimdi ise 31 büyükelçilik de Türkiye’de var. Bunlar bizi mutlu ediyor, çünkü aramızdaki bağları çok daha güçlendirecek” dedi.
“DİPLOMATİK TEMSİLCİLİKLERİMİZLE BİRLİKTE HER ALANDA DAYANIŞMAMIZ DA ARTTI”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, karşılıklı olarak çok önemli mesafeler kat edildiğini, güvenlikten sağlığa, teknik eğitimden ticari ortaklığa, yatırımlardan ortak işletmelere kadar birçok alanda karşılıklı tecrübe paylaşımı gerçekleştirildiğini anlatarak sözlerini şöyle tamamladı, “Diplomatik temsilciliklerimizin sayılarındaki bu artış, aramızdaki her alanda eğitim, sağlık, enerji, ticaret, ekonomi, savunma, her türlü alanda aktif bir dayanışmayı getirdi. Kültürel değişim programlarında ciddi artış var. Türk Hava Yolları hala burada Afrika’da 40’tan fazla destinasyona uçmaya başladı. Dün akşam ve bugün Sayın Cumhurbaşkanına söyledim; haftanın 7 günü Türk Hava Yolları Cibuti’ye uçuyor, şimdi eğer 7 uçuş işareti daha verirseniz 14 uçuş Türk Hava Yolları Cibuti’ye yapabilir dedim. Cibuti'den de Mogadişu'ya, eğer izin verilirse, birden beşe çıkarılabilir” dedi.
“AFRİKA’NIN GÜÇLÜ VE GÜVENİLİR BİR ORTAĞI OLMAYI SÜRDÜRECEĞİZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin, bölgeye huzur ve istikrar gelmesi için her türlü katkıyı yapmaya çalıştığını belirterek, Cibuti ve Türkiye'nin tarihinin, bir “sevgi medeniyeti” tarihi olduğunu söyledi. “Muhabbetten Muhammed oldu hasıl, Muhammedsiz muhabbetten ne hasıl” sözünü anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülkeyi bu noktanın bağladığını ve muhabbetin derinliğinde bu anlayışın yattığını ifade etti. Ortak bir sevgi medeniyetinin mensupları olduğumuzu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim ortak medeniyetimiz, bencilliği yani enaniyeti, kibri, gururu şiddetle reddeder. Bizim medeniyetimizde tevazu var, mütevazı olmak var. Gurur, kibir yok. Bize bu yakışmaz. Bizim ortak medeniyetimiz, başkasının sırtına basarak yükselmeyi, başkasının yoksulluğuna rağmen zenginleşmeyi, başkasının felaketine rağmen refahı elinin tersiyle iter. Kardeşi açken tok yatan, bizden değildir. Bizler, bir elin parmakları gibi birbirine kenetlenmiş kardeşleriz. Bizim işte bu hassasiyetlerimiz, tarihimizden devraldığımız bu mirasımız, insani ilişkilerimizde olduğu kadar, uluslararası ilişkilerimizde de belirleyici bir faktördür. Biz, 'Kudüs'ten, Gazze'den, Filistin'den bize ne' diyemeyiz. Somali'nin yoksulluğu, Myanmar'daki kardeşlerimizin hüznü, Suriye'de soğuktan, açlıktan ölen çocukların dramı karşısında biz, elimiz kolumuz bağlı kalamayız. Şam'da, Bağdat'ta, Kabil'de masum insanlar, çocuklar, kadınlar, nineler öldürülürken biz, sessiz, tepkisiz kalamayız. Allah'ın izniyle, duyarlılıklarımızı en güçlü şekilde muhafaza etmeye devam edeceğiz. Bölgesel ve küresel meselelere, medeniyetimizin bize vazife olarak yüklediği sevgi mührünü vurmaya devam edeceğiz. Elimizdeki imkânları ve birikimleri kullanarak, geçmişte olduğu gibi gelecekte de Afrika'nın güçlü ve güvenilir bir ortağı olmayı sürdüreceğiz. Afrika'nın, tarihi ve coğrafi birlikteliğimize uygun şekilde, Türkiye'de daha görünür olmasını, daha fazla varlık göstermesini teşvik edeceğiz” diye konuştu.
“MAZLUMLARIN YANINDA OLMAYI, İNSANİ, VİCDANİ VE İSLAMİ BİR GÖREV OLARAK TELAKKİ EDİYORUZ”
Türkiye'ye 1,7 milyon Suriyelinin sığındığını, bu rakamın 900 bin olan Cibuti'nin nüfusunun iki katı anlamına geldiğini hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Lübnan ve Ürdün'de de sığınmacılar olduğunu ifade ederek, şunları söyledi: “Peki insan haklarından bahseden Avrupa'da ne kadar Suriyeli var? Kapılar kapalı. 130 bin. Paraysa paranız var, zenginlikse zenginsiniz. Niçin bombalar altındaki bu Suriyelilere siz de kapınızı açmıyorsunuz? Neden? Nerede insan hakları? Nerede İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi? Sadece bizi ziyarete geldikleri zaman, 'Sizi tebrik ediyoruz, 1 milyon 700 bin insanı çok güzel bakıyorsunuz' diyorlar. Tablo bu. Mesele şu, biz dertliyiz, onlar dertli değil. Biz 'Zulme rıza zulümdür' diyenlerdeniz. Biz, mazlumların yanında olmayı, insani, vicdani ve İslami bir görev olarak telakki ettik, onu gereğini yerine getiriyoruz, getirmeye de devam edeceğiz.”
“AFRİKA’NIN KÜRESEL PLANDA ETKİN BİR AKTÖR HALİNİ ALMASI YÖNÜNDEKİ HEDEFLERİ PAYLAŞIYORUZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasını şöyle tamamladı: “Başta Afrika ülkeleri olmak üzere, gelişmekte olan ülkelerin yaşadığı sıkıntılar küresel bir yaklaşımı ve küresel ölçekte çözüm önerileri geliştirilmesini zaruri kılıyor. Bu kapsamda, G-20'nin, Afrika ülkeleriyle kalkınma alanında ve diğer konularda daha yakın ve etkili bir diyalog içinde olması gerektiğine inanıyoruz. G-20'nin Afrika ülkeleriyle ortak çalışmalar yapması için bazı projeler üzerinde çalışıyoruz. Dönem başkanlığımız sırasında, Afrika ülkelerinin de katılımıyla, G-20 ile gelişmekte olan ülkeleri bir araya getirecek bir toplantı düzenlemeyi planlıyoruz. Bu toplantının, 2015 yılının BM'ce 'Kalkınma Yılı' olarak belirlenmesi sebebiyle, söz konusu çalışmalara da katkıda bulunacağını düşünüyoruz. Afrika ülkelerinin kendi iradeleriyle hazırladıkları 'Gündem 2063'te, Afrika'nın küresel planda etkin bir aktör halini alması yönünde ortaya konan hedefleri paylaşıyoruz. Bu hedeflerin Türkiye'nin G-20 Dönem Başkanlığı öncelikleriyle örtüştüğünü de vurgulamak isterim. Dayanışma içinde olduğumuz sürece, tarihten bugüne kadar gelen kardeşliğimizi muhafaza ettiğimiz sürece, hiçbir bölgesel mesele huzur ve istikrarımız önünde engel teşkil etmeyecektir.”
TÜRK VATANDAŞLARI İLE FOTOĞRAF ÇEKİMİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cibuti Millî Meclisi’nden çıkışında burada kendisini bekleyen Türk vatandaşları ile sohbet etti ve fotoğraf çektirdi.
CİBUTİ-TÜRK İŞ KONSEYİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cibuti-Türk İş Konseyi’nin Kapanış Oturumu ve İş Konseyi Kapanış Yemeği’ne katıldı.
Törende yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanı Erdoğan, salonda kendisiyle tanıştırılan Erdoğan ve Emine isimli iki Cibutili çocuğun kendisi için güzel bir sürpriz olduğunu belirterek Cibuti’yi, Cumhurbaşkanı İsmail Guelleh’in önderliğinde, kalkınma yolunda ilerleyen, “Afrika Boynuzu”nun istikrarlı ülkelerinden biri olarak gördüğünü söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekonomik potansiyeli ve insan kaynaklarıyla Afrika'nın önemli merkezlerinden biri olan Cibuti'nin, kıtanın ve bölgenin uluslararası ilişkilerinde ağırlığı olan bir ülke olarak da örnek uygulamalarıyla öne çıktığını ifade ederek, “Bir tarafta Hint Okyanusu bir tarafta Kızıldeniz, bütün bunlarla birlikte stratejik önemi, yüzölçümü itibarıyla küçük olan ülkeyi çok güçlü ve büyük kılıyor” dedi.
“TÜRKİYE İÇİN AFRİKA İLE KUCAKLAŞMANIN, TİCARİ VE EKONOMİK BOYUTUNUN ÖTESİNDE BİR MANASI VAR”
Cibuti'ye Cumhurbaşkanı düzeyinde ilk ziyareti gerçekleştirdiğine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yaptığımız bu ilk ziyaret, esasen geç kalınmış olmakla birlikte, dost ve kardeş Cibuti'ye verdiğimiz önemin bir göstergesidir” dedi. Afrika ülkeleri ile ilişkilerde son 10 yılda önemli sıçramalar gerçekleştiğinin altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti: “Açılımımızı karşılıklı olarak başarılı bir şekilde tamamlayarak, ilişkilerimizi her geçen gün daha derinleşen ortaklık politikası anlayışına dönüştürmüş bulunuyoruz. Artık Afrika Birliği değil Afrika ortaklığı anlayışıyla bu süreci devam ettiriyoruz. Türkiye için Afrika ile kucaklaşmanın, ticari ve ekonomik boyutunun ötesinde bir manası var. Bu, kardeşlik ve dostluk bağımızın güçlenmesidir. Binlerce yıllık gönül birlikteliğimiz, yüzlerce yıllık fiili beraberliğimiz olan bu coğrafyayla yeniden buluşuyor, adeta hasret gideriyoruz.”
“HER PLATFORMDA AFRİKA’NIN YANINDA YER ALMAYA DEVAM EDECEĞİZ”
Fransız havayollarının Cibuti'ye haftada bir seferi olduğunu, THY'nin haftada 7 olan uçuş sayısının 14'e çıkması içinse adımlar atıldığını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, talebin arzı doğurduğunu ve bunun halkların kaynaşmasını beraberinde getireceğini belirtti. “Afrika'nın sorunlarının ve aynı zamanda potansiyelinin büyüklüğünün farkında bir ülke olarak, her platformda Afrika'nın yanında yer alıyoruz, yer almaya devam edeceğiz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin, birikim ve tecrübesiyle her alanda Afrika ve Cibuti'nin kalkınmasına katkı sağlamaya, iş birliği yapmaya hazır olduğunu belirtti.
“BAŞARIMIZI CİBUTİLİ KARDEŞLERİMİZLE DE PAYLAŞMAK, SİZLERLE BİRLİKTE KAZANMAK İSTİYORUZ”
Türkiye'de, 2002'de 230 milyar dolar olan millî gelirin bugün 820 milyar dolara çıktığını, 2023'te bu rakamın 2 trilyon dolar düzeyine yükselmesinin hedeflendiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, tarımsal üretimde Avrupa'da birinci, dünyada yedinci sıradaki Türkiye'nin, müteahhitlik firmalarının da dünyada ilk üç içinde yer aldığını ifade etti. Türk ekonomisinin bu yüksek performansında, Türk özel sektörünün başarısının büyük payı olduğuna dikkati çeken Erdoğan, “Biz bu başarıyı Cibutili kardeşlerimizle de paylaşmak istiyoruz. Sizlerle birlikte kazanmak istiyoruz. 'Siz pazar olun, biz de pazarlayan' diye düşünmüyoruz. Beraber kazanacağız, beraber üreteceğiz. Türkiye'ye tahsis edilen, 5 bin dönümlük özel ekonomik alan çok ciddi sinyaller verecek. Buradan inanıyorum ki, Cibuti'nin ekonomik hareketliliği başlayacak. İstihdam burada başlayacak. İstihdamın, bu 5 bin dönümlük arazide Cibuti'ye sağlayacağı kolaylık, iç huzuru ve barışı farklı bir şekilde geliştirecek. Ekonomik işbirliğimizi sadece bunlarla da bitirmeyeceğiz. Bunun yanında, müşterek olarak üçüncü ülkelerde yatırımlara girmenin arayışı içinde olacağız. Afrika ile buradaki ülkelerle, kardeşlerimizle olan ilişkilerimizi işte bu anlayış üzerinde yükselteceğiz” diye konuştu.
Konuşmasının ardından Cibuti Ticaret Odası Başkanı Yusuf Musa Dawaleh, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a Tacura bölgesinin yerel takılarından birini hediye etti. Forum çerçevesinde, “Türkiye-Cibuti İş Konseyi” kurulmasına ilişkin anlaşma imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iş forumunun başlangıcında, 3,5 yaşındaki “Erdoğan” ve 2,5 yaşındaki “Emine” isimli iki Cibutili çocukla tanıştırıldı. 2009 yılında Davos'ta yapılan Dünya Ekonomik Forumu'nun ardından, “Erkek çocuğum olursa adını Erdoğan koyacağım” diyen babası ve annesiyle salona gelen iki çocukla yakından ilgilenen Erdoğan, aileyle fotoğraf çektirdi. Annenin üçüncü çocuğa hamile olduğunu ve erkek bebek beklediklerini öğrenen Erdoğan, bebeğe “Ömer” adı konulmasını istedi.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN, TÜRKİYE’NİN CİBUTİ BÜYÜKELÇİLİĞİ KANÇILARYASININ AÇILIŞINI YAPTI
İş Konseyi Kapanış oturumu öncesinde, Cibuti Cumhurbaşkanı İsmail Ömer Guelleh'in onuruna verdiği yemeğe katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin Cibuti Büyükelçiliği Kançılaryasının açılışını gerçekleştirdi.
EMİNE ERDOĞAN’IN CİBUTİ PROGRAMI
Cibuti ziyaretinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a eşlik eden Emine Erdoğan, ziyaretinin ilk gününde sivil toplum temsilcisi kadınlarla bir araya geldi. İkinci gün programı çerçevesinde, Cibuti Cumhurbaşkanı’nın eşi Kadra Mahamoud Haid’in himayesindeki Daryel Yetimhanesi’ni ziyaret eden Emine Erdoğan daha sonra da Cibuti Millî Kadınlar Birliği’ne hitap etti.
Etiyopya’dan Cibuti’ye geldikten sonra akşam saatlerinde Türkiye Büyükelçiliği’nde Cibutili kadınlarla buluşan Emine Erdoğan, yardım ve dayanışma, görme özürlüler, engelliler ve çevre bilinci gibi konularda çalışan sivil toplum temsilcisi kadınlarla sohbet etti. Bu tür toplantılara normalde katılmadıklarını söyleyen Cibutili kadınlar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a olan sevgilerinden dolayı bu toplantıya katıldıklarını söyleyerek, Emine Erdoğan’a “Her güçlü erkeğin arkasında güçlü bir kadın vardır” sözünü hatırlattılar.
EMİNE ERDOĞAN, DARYEL YETİMHANESİ’Nİ ZİYARET ETTİ
Cibuti ziyaretinin ikinci günü yapılan resmî karşılama töreninden sonra ise Emine Erdoğan, Cibuti Cumhurbaşkanı’nın eşi Kadra Mahamoud Haid’in himayesindeki Daryel Yetimhanesi’ni ziyaret etti. Doğum sonrasında terkedilen ve korunmaya muhtaç çocukları büyüten yetimhanede 40’ı kız, 70’i erkek 110 yetim bulunuyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Cibuti’ye yapacağı ziyaretin anısına henüz birkaç haftalık olan iki yetim çocuktan kız olanına ‘Emine’, erkek olanına ‘Tayyip’ adının verildiği öğrenildi. Yetimhanedeki çocuklarla yakından ilgilenen Emine Erdoğan tüm çocuklara hediyeler verdi ve yetimhaneye bağışta bulundu.
CİBUTİ MİLLÎ KADINLAR BİRLİĞİ’NE HİTAP
Emine Erdoğan, daha sonra Cibuti Millî Kadınlar Birliği’ni ziyaret etti. Cibuti’nin bağımsızlığını kazandığı yıllarda, 1977’lerde kurulan birlik, Cibuti Cumhurbaşkanı’nın eşi Kadra Mahamoud Haid’in himayesinde çalışmalarına devam ediyor ve 500’den fazla kadın ve genç derneğini çatısı altında bulunduruyor. Kadınlara ekonomik bağımsızlık kazandırarak, sosyo-ekonomik hayata katılmalarını sağlamak yanında ihtiyaç sahibi ailelere ve felaketzedelere yardım yapmak, okuma-yazma öğretmek, aşçılık ve dikiş eğitimi vermek gibi faaliyetler yapıyor.
Görkemli bir törenle karşılaşan Emine Erdoğan, burada yaptığı konuşmada sivil toplumun önemine değindi. Cibuti Millî Kadınlar Birliği’nin aşçılık, dikiş eğitimi gibi aktivitelerle kadınlara gelir sağlayıcı meslekî donanım kazandırılmasının önemini vurguladı. Bunun, ihtiyaç sahiplerine balık vermek yerine, balık tutmayı öğretmek olduğunu söyledi. Konuşmasında ayrıca Türkiye’nin Afrika’ya bakışına değindi. Türkiye’nin çıkarcı ve sömürgeci bir anlayışla değil, tamamen insani amaçlarla Afrika’da bulunduğunu söyledi.
Emine Erdoğan, sözlerini “Yaşasın Türkiye-Cibuti Kardeşliği, Yaşasın Türkiye-Cibuti Dayanışması” şeklinde bitirdi.
Emine Erdoğan’ın ziyaretine Sümeyye Erdoğan, Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş’un eşi Sevgi Kurtulmuş ve Bakan eşleri Nigar Işık, Hatice Eroğlu ve Faize Müezzinoğlu da eşlik etti.
Afrika Boynuzu ülkeleri ziyaretinin ikinci durağı olan Cibuti’de temaslarını tamamlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan’ı, Cibuti Ambouli Havalimanı’ndan, Cibuti Cumhurbaşkanı Guelleh ile eşi Kadra Mahamud Haid, Türkiye’nin Cibuti Büyükelçisi Hasan Yavuz ve diğer yetkililer Mogadişu’ya uğurladı.