Tahıl Sevkiyatı Anlaşma İmza Töreni’nde Yaptıkları Konuşma

Sayın Genel Sekreter,

Saygıdeğer Bakanlar,

Kıymetli Heyet Üyeleri,

Sizleri en kalbi duygularımla, saygıyla selamlıyorum. Medeniyetlerin ve kıtaların buluşma noktası İstanbul’a hepiniz hoş geldiniz. 29 Mart’ta yaptığımız ve müzakere sürecinde önemli bir dönüm noktasını teşkil eden toplantının ardından tekrar bir aradayız. Siz değerli dostlarımızı bir başka tarihi günde İstanbul’da yeniden misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyuyorum.

Tüm dünyayı uzun süredir meşgul eden küresel gıda krizinin çözümünde büyük rol oynayacak bir girişime vesile olmanın haklı gururunu yaşıyoruz. Bugün üzerine mutabakata varılan metinle, Afrika’dan Ortadoğu’ya, Amerika’dan Asya’ya tüm dünyada milyarca insanı bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına hep birlikte katkı sağlayacağız.

Tarım ve gıda ürünlerinde dünya arz güvenliğinin temini pek çok bakımdan önemlidir. Bu adımla yaşanan sıcak hava dalgası ve kuraklığın sebep olacağı verim kaybının yol açacağı muhtemel ilave fiyat artışlarının önüne geçilecektir. Yine küresel bir sorun haline gelen gıda enflasyonunun kontrolüne de yardımcı oluyoruz.

Elbette bu noktaya bir anda gelmedik, Ukrayna depolarında bekleyen tahılın Karadeniz üzerinden ihracı için Ukrayna ve Rusya makamlarıyla, Birleşmiş Milletler yetkilileriyle yoğun ve meşakkatli bir süreç yürüttük, Rus ve Ukraynalı mevkidaşlarımızla bu süreçte devamlı temas halinde olduk. Her iki ülkenin bu hassas süreçle ilgili beklenti ve endişelerinin giderilmesi için kapsamlı istişareler gerçekleştirdik. Dışişleri ve Milli Savunma bakanlarım yoğun çaba sarf ettiler. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Sayın Guterres’in ve ekibinin de ilk taslağını hazırladıkları plana verdikleri katkılar takdire şayandır. Bu vesileyle, Sayın Putin ve Sayın Zelenski’ye sergiledikleri liderlik dolayısıyla teşekkür ediyorum.

Önümüzdeki günlerde başlayacak gemi trafiğiyle Karadeniz’den dünyanın birçok ülkesine yeni bir nefes borusu açmış olacağız. Gemilerin çıkışından güvenli bir şekilde intikaline ve varacağı limana ulaşmasına kadar tüm süreçler üzerinde mutabakat tesis edildi. Bu son derece önemli planın icrası ve denetimi İstanbul’da kurulacak Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından gerçekleştirilecektir. Planın başarıyla uygulanmasında uluslararası toplumun desteği de şüphesiz büyük önem taşıyor.

Sevgili Dostlar,

Bundan yaklaşık 4 ay önce yine İstanbul’da Ukrayna ve Rusya arasında ev sahipliğimizde yapılan müzakerelerde mesafe katetmiş, savaşın sona ereceğine dair ümitleri yeşertmiştik, maalesef o toplantı sonrasında meydana gelen gelişmeler çatışmaları körükledi. Başından beri bu savaşın kazanını olmayacağını, sadece tarafların değil, tüm dünyanın kayba uğrayacağını ifade ediyoruz. Yaklaşık 5 aydır aralıksız devam eden çatışmalar ve bunun küresel etkileri ne yazık ki bu öngörümüzü doğruluyor. Silahların susması uzadıkça ekonomik maliyetlerin yanı sıra insani kayıplar da artıyor. Savaş sadece tarafları, sadece bölge ülkelerini değil, dünyanın en ücra köşesindekiler dâhil tüm insanlığı olumsuz etkiliyor. Ancak, bu gidişatın mukadder olmadığına da inanıyoruz. Masumların hayatına mal olan bu çatışmaların bir an önce sona ermesini arzu ediyoruz.

Adil bir barışın kaybedeninin olmayacağı hepimizin malumudur. Bugün Rusya ve Ukrayna tarafıyla İstanbul’da atmakta olduğumuz bu müşterek adımın barışa yönelik umutları canlandıracak yeni bir dönüm noktası olmasını canı gönülden diliyorum.

Arazideki gelişmeler ne yönde seyrederse seyretsin, savaş nihayetinde müzakere masasında sonlanacaktır. Tesis ettiğimiz bu dostane ve barışçıl atmosferin savaşın sonlandırılmasına yönelik adımlara tahvil edilmesi tüm insanlığın yararınadır. Medeniyet anlayışımızın bize yüklediği sorumluluğun bilinciyle hareket etmeyi sürdüreceğiz. Bölgemizde sulhu sükûn hâkim olana kadar komşuluk hukukumuzun gereğini yerine getirmeye devam edeceğiz. Rabbim yar ve yardımcımız olsun diyorum.

Bu düşüncelerle sözlerime son verirken hepinize, ama hepinize gayretleriniz sebebiyle tekrar teşekkür ediyorum. Bugün imzalanacak anlaşmanın ülkelerimiz ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum.

Sürecin bugünlere gelmesinde emeği ve katkısı olan şahsım, milletim adına şükranlarımı sunuyor, sizleri bir kez daha hürmetle selamlıyorum.