“Afrika ile Her Geçen Gün Derinleşen Bir Ortaklık Politikası Anlayışıyla İlişkilerimizi Güçlendiriyoruz”

Etiyopya Başbakanı Dessalegn ile birlikte Türkiye-Etiyopya İş Forumu’na katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin, Afrika’nın sorunlarının ve aynı zamanda potansiyelinin farkında olarak her platformda yanında yer aldığını kaydederek, “İlişkilerimizdeki bir asırlık boşluğu süratle telafi edebilmek için bundan 10 yıl önce Afrika’ya açılım politikası başlatmıştık. Bu açılımı başarılı bir şekilde tamamladık” dedi. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Etiyopya Başbakanı Ato Hailemariam Dessalegn ile birlikte İş Forumu’na katıldı ve toplantıya katılanlara hitaben bir konuşma yaptı. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, toplantıda yaptığı konuşmada, ülkemizin çok köklü tarihî ve kültürel ilişkilere sahip olduğu Etiyopya’yla ilişkileri her alanda daha ileriye taşımak istediğini aktardı. Türkiye olarak, Afrika kıtasına, Afrika ülkeleri ve halklarıyla olan ilişkilerimize özel önem verildiğine işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “İlişkilerimizdeki bir asırlık boşluğu süratle telafi edebilmek için bundan 10 yıl önce Afrika’ya açılım politikası başlatmıştık. Bu açılımı başarılı bir şekilde tamamladık. Bundan sonra ise, her geçen gün daha derinleşen bir ortaklık politikası anlayışıyla ilişkilerimizi güçlendirmek istiyoruz” dedi. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye için Afrika’yla kucaklaşmanın, sadece ticari ve ekonomik anlam içermediğini aktararak, Türkiye’nin, Afrika’nın sorunlarının ve aynı zamanda potansiyelinin farkında olarak, her platformda daima Afrika’nın yanında yer alan aldığını anlattı. 

“ULUSLARARASI İLİŞKİLERİNDE ÖNEMLİ AĞIRLIĞI OLAN ETİYOPYA, BİRÇOK KITA ÜLKESİNE EMSAL TEŞKİL EDİYOR”

Etiyopya’nın Afrika içinde ayrı bir yer ve bir öneme sahip olduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sahip olduğu potansiyel ve insan kaynağıyla öne çıkan Etiyopya, Afrika Birliği Örgütü’ne ev sahipliği yapıyor, bu özelliğiyle Kıta’nın merkezi konumundadır. Uluslararası ilişkilerinde de önemli ağırlığı olan Etiyopya, örnek uygulamaları ve kalkınma hedefleri ile birçok Kıta ülkesine emsal teşkil ediyor. Biz, Etiyopya ile sahip olduğumuz tarihî ve kültürel bağları bir ayrıcalık olarak görüyoruz. Geçtiğimiz ay Ekonomi Bakanımız, beraberinde ticaret ve müteahhitlik heyeti ile birlikte Etiyopya’ya bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyaret sırasında gerçekleştirilen İş Forumu büyük ilgi gördü ve yararlı iş bağlantılarına vesile oldu. Türkiye ile Etiyopya’nın ticaret hacmi 2013 yılı sonunda 421 milyon doları aşmıştı. Fakat 2014’te maalesef bir düşüş söz konusu. Öyle zannediyorum ki 2014’de 400 gibi bir rakamla sonuç bulacak. 2014 yılının ilk 11 aylık verisi bize bunu işaret ediyor” diye konuştu. 

“TÜRKİYE’NİN AFRİKA’DA EN FAZLA YATIRIM YAPTIĞI ÜLKELERİN BAŞINDA ETİYOPYA GELİYOR”

Cumhurbaşkanı Erdoğan iki ülke arasındaki ticaret hacminin çok yukarılara çekilebileceğine olan inancını dile getirerek. “İnşallah en kısa zamanda bunu 500 milyon dolara uluşturmalıyız, diye düşünüyorum. Zira Etiyopya ve Türkiye olarak, 96 milyon civarındaki nüfusuyla Etiyopya, 77 milyon civarındaki nüfusuyla Türkiye, toplamda 173 milyon gibi bir nüfusa sahip, öyle ise aramızdaki ticaret hacminin çok daha ileri noktalara varması gerekir, diye düşünüyorum. Bölgelerinin önde gelen ekonomik aktörleri olarak, serbest ticaret alanı tesis etmek üzere bir “Ekonomik Ortaklık Anlaşması” imzalanması çalışmalarına bir an evvel başlamamız gerekiyor. Bugün bunları aramızda görüştük. 3 milyar dolara ulaşan Türk yatırımları ile Etiyopya, ülkemizin Afrika’da en fazla yatırım yaptığı ülkelerin başında yer alıyor” dedi. 

Uluslararası piyasalarda haklı bir itibara sahip olan Türk müteahhitlerinin Etiyopya’da etkin bir şekilde faaliyet göstermekte olduğunu görmekten de ayrıca memnuniyet duyduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şimdiye kadar Etiyopya 2,5 milyar dolar değerindeki 14 projenin, Türk firmaları tarafından üstlenildiğini belirterek, bu projelerden en önemlisinin “Avas-Veldia Demiryolu Projesi” olduğunu, proje tamamlandığında Türk müteahhitlik sektörünün önemli bir başarısı olarak hatırlanacağını vurguladı. 

“2023 YILINDA 2 TRİLYON DOLAR MİLLÎ GELİRE ULAŞMAYI HEDEFLİYORUZ”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin dünyanın 17’nci, Avrupa’nın 6’ncı büyük ekonomisi olduğu, Avrupa Birliği ile 1996 yılından bu yana Gümrük Birliği içerisinde yer aldığına dikkat çekerek şunları söyledi: “Bu şu demektir: Almanya’yla, Fransa’yla, İngiltere’yle, İtalya’yla, İspanya’yla aramızda hiçbir gümrük duvarı bulunmuyor. Onlar istediklerini bize satabilirler, biz de istediğimizi onlara satabiliriz. Dolayısıyla kendimize güveniyor, firmalarımıza itimat ediyoruz. 2014 yılında 158 milyar dolar civarında ihracatı olan ve ihracatının yüzde 95’i de sanayi ürünleri olan bir ülkeyiz. Tarımsal üretimde Avrupa’da 1’inci ve dünyada 7’nci sıradayız. Türkiye 2002 yılında 230 milyar dolarlık bir milli gelire sahipti.  2014 yılında bu rakam 820 milyar dolara çıktı. Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100’üncü yıl dönümü olan 2023 yılında hedefimiz, 2 trilyon dolar millî gelire ulaşmaktır.” 

“YETİŞMİŞ İNSAN KAPASİTESİ, BİRÇOK ENGELİN AŞILMASINDAKİ BAŞAT FAKTÖRDÜR”

Türkiye’nin, genç ve nitelikli iş gücü, dinamik ve istikrarla büyüyen ekonomisi, rekabetçi özel sektörü, büyük ölçekli iç pazarı, yerleşmiş mali disiplini, gelişen altyapısıyla yükselen bir güç durumunda olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Burada özellikle bir şeyi ortaya koymam lazım: Etiyopya’nın ekonomik performansının da çok başarılı olduğunu biliyorum. Burada da güven ve istikrar olduktan sonra, bu genç, dinamik nüfusuyla Etiyopya geleceği çok aydınlık olan bir ülkedir. Eğitim, istikrarlı kalkınmanın temini bakımından en önemli unsurlardan biridir. Yetişmiş insan kapasitesi birçok engelin aşılmasındaki en başat faktördür. Sizin gibi her türlü tabii zenginliğin olduğu bir ülkede, iyi bir yönetimle, iyi bir eğitimle, çok kısa süre içerisinde refahın bütün topluma yayılacağından şüphem duymuyorum.”

Ziyaretinde kendisine iş dünyasının seçkin isimlerinden oluşan kalabalık bir heyetin kendisine refakat ettiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan Türk iş adamlarının Türkiye içinde ve dışında çok önemli yatırımları bulunduğunu, öncelikle bu tecrübeleri Etiyopya ile paylaşmak istediklerini anlattı. 

“TÜRKİYE OLARAK, VARLIK GÖSTERDİĞİMİZ HER ÜLKEDE BİRLİKTE KAZANMA ESASINA GÖRE HAREKET EDİYORUZ”

Cumhurbaşkanı Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü: “Sadece bir tarafın kazandığı bir ilişkinin, hem ahlaki, hem sağlıklı, hem de sürekli olmadığına inanıyoruz. Türkiye olarak, varlık gösterdiğimiz her ülkede, her bölgede birlikte kazanma esasına göre hareket ediyoruz. Onun için, ekonomik iş birliğimizi sadece ticarete değil, yatırımlara da dayandırmak istiyoruz. Yatırım teknoloji transferidir, istihdamdır, ihracattır. Etiyopya’nın, Türk iş dünyasının Afrika’da en fazla yatırım yaptığı ülkelerden biri olduğunu memnuniyetle görüyorum. Bu da Etiyopya makamlarının sağladığı uygun şartlar sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Şirketlerimizi, işadamlarımızı, girişimcilerimizi bu güzel ülkeye daha fazla yatırım yapmaya davet ediyorum. Burada sizi samimiyetle davet eden, size her türlü kolaylığı göstermeye hazır bir ülke var. Bu ülkenin şartlarına ve gerçeklerine uygun şekilde, Etiyopya halkıyla bütünleşerek, burada iş yapmanızı istiyorum. Sizinle birlikte her iki ülkenin de, her iki ülke halkının da kazanacağı bir yaklaşım içinde olmanızı özellikle arzu ediyorum. İşbirliğimizin güçlü bir şekilde gelişeceğine inanıyorum.” 

İlişkilerin hukuki altyapısı hemen hemen tamamlanmış durumda olduğuna da işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, eksik anlaşmaların da en kısa zamanda imzalanacağını söyledi. 

ENERJİ VE TARIM ALANINDAKİ İŞ BİRLİĞİ İMKÂNLARI

Konuşmasında Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Burada, bizim en güçlü bankamız, Ziraat Bankası’nın yer almış veya alacak olması gerek Türkiye açısından, Türk girişimciler açısından, gerekse Etiyopyalı girişimciler açısından çok önemli bir sıçrama tahtası olacaktır. Bütün bunların yanında önemli bir adım da, bakınız 50 bin megavatlık bir kapasiteye sahip bir su potansiyeli var, burada. Elektrik enerjisi noktasında sıkıntı var. Dolayısıyla burada hidroelektrik santraller kurma noktasında, buna girmek isteyen girişimcilerimiz olursa, yanlarına başka yatırımcılar da almak suretiyle, böyle bir şeye açık olduklarını ve bu konuda da kendilerinin alım garantisi vermek suretiyle böyle bir şeye girebileceklerini de söylüyorlar. Dolayısıyla bu konuda da bence iyi düşünmek ve böyle bir adımı da atmak, inanıyorum ki gerek Etiyopya’nın elektrik enerjisi noktasındaki ihtiyacını, sıkıntısını gidermede, gerekse bunun yanında kullanma suyunda, içme suyunda da tabii ki buranın ihtiyaçların gidermesi bakımından çok çok önemli bir imkân tesis edecektir. Burada RES’lere girilebilir, bunun yanında HES’lere girilebilir, burada güneş enerjisi, jeotermal alanında tüm bunların hepsi bir imkân olarak var. Bütün mesele planı programı yapıp, bu konudaki adımı atmaktır. Bir diğer önemli adım; burada bana göre 1 milyon 120 bin kilometrekarelik bir araziye sahip olan, nitekim girişimcilerimizden bir tanesine de, gayet büyükçe bir arazi kendilerine tahsis edilmiş, şimdi orada tarımla ilgili çalışmanın içerisine girecekler. Âmâ tabii tarımdan entegre sisteme girmek için de adımların atacaklar, yani pamuk, tekstil, konfeksiyon vesaire. Şimdi bu adımları atmada da değerli dostum, değerli Başbakan, bunlara da açık olduklarını ifade ediyor ve bu konuda da her türlü desteği vermeye hazır olduklarını söylüyorlar. Bizim buradaki atacağımız adımlar içerisinde tarım ve hayvancılıkta da buradaki dayanışma inanıyorum ki ayrı bir sıçramaya, ayrı bir güç kazanımına vesile olacaktır” dedi. 

Ziyaretinin ülkeler, bölge ve halkları için ayrı bir dayanışma, güç kazanımına vesile olması dilediğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, geleceğin bugünden çok daha aydınlık olacağına olan inancını aktardı. 

“SAHRA ALTI’NDA İLK ZİYARET ETTİĞİMİZ ÜLKE ETİYOPYA”

Halk tarafından seçilmiş bir Cumhurbaşkanı olarak, Etiyopya’ya ilk gelişi olduğunu ve Sahra Altı’nda ilk tercih ettiği ülkenin Etiyopya olduğunu sözlerine ekleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasını şöyle tamamladı: “Daha önce Afrika Zirvesi, ondan önce değerli dostum şu anda tabi müteveffa, yine onun Başbakanlığı döneminde de buraya geldim, burada oluşturduğumuz o dostluk gelişerek devam etti ve şimdi de yine bu süreci Hailemariam dostum ile inşallah güçlendirerek devam ettireceğiz. Tabii burada Cumhurbaşkanı olarak, 7 yılda bizde Büyükelçilik yapmış olan yine bir değerli dostumuzun olması, o da ayrı bir güç kaynağı, bu da bizim için ayrı bir vesile teşkil ediyor. Ben tekrar başta Sayın Başbakan olmak üzere tüm Etiyopyalılara bize gösterdikleri samimi misafirperverlik için bir kez daha teşekkür ediyorum.”